برای کسب نتایج بهتر در پیاده سازی صفحات و سایت های وب باید قبل از ایجاد هر صفحه باید اقدام به طرح ریزی و برنامه ریزی در آن نمود .     


● مقدمه :

برای کسب نتایج بهتر در پیاده سازی صفحات و سایت های وب باید قبل از ایجاد هر صفحه باید اقدام به طرح ریزی و برنامه ریزی در آن نمود . « سایت وب » مجموعه ای از اسناد لینک شده به یکدیگر با ویژگی های مشترک ، همانند موضوعات مرتبط ، طرح یا هدف مشترک است. قبل از شروع به فکر کردن در خصوص ایجاد یک سایت وب ، برای اطمینان از موفقیت آمیز عمل کردن سایت باید با ساتفاده از برنامه ریزی حساب شده و معینی شروع به کار کنید . حتی اگر سایت شما شامل یک یا چند صفحه ساده است که تنها برخی از دوستان و آشنایانتان از آن بازدید می کنند، عمل طرح ریزی به شما اطمینان می دهد که هر کسی قادر خواهد بود بدون مشکل به آن دسترسی داشته باشد .

● تعییین اهداف

تصمیم گیری در خصوص اهداف سایت اولین مرحله ای است که باید مد نظر قرار گیرد. از خودتان سوال کنید که با داشتن این سایت وب چه اتفاقی می افتد، اهداف خود را یادداشت کنید بطوریکه آنها را در سراسر مراحل طراحی به یاد داشته باشید و به آنها توجه کنید. درواقع داشتن درک درستی از اهداف به شما کمک می کند تا بر روی سایت وب تان متمرکز شده و آن را برای نیاز های خاص مسیر دهی کنید.

مسلماً نمای سایت وبی که اخبار و اطلاعاتی را در موضوع مشخصی مطرح می کند با نمای سایتی که به مبحث خرید و فروش Online در اینترنت اختصاص دارد متفاوت است .اهداف پیچیده تر در مسیر یابی، ابزار ایجاد کننده ای که بکار می گیرید ( بکارگیری Flash,Director و مشابه آنها ) و حتی نما و حس سایت ، همه و همه در طراحی موثر می باشند .

● انتخاب تنوع بازدید کنندگان

بعد از تعیین اهداف ، باید در خصوص گروه بازدید کنندگان سایت تصمیم گیری نمائید. از آنجا که طراحان صفحات و سایت های وب یا اداره کنندگان چنین سایت هایی مایلند تا تمام مردم از سایت آنها دیدن کنند ، شاید طرح این مسئله کمی عجیب به نظر برسد .اما با توجه به اینکه مردم در سراسر کره زمین از مرورگرهای مختلفی در سیستم شان استفاده می کنند و حتی با داشتن یک مرورگر مشابه ممکن است از نسخه های مختلف آن بهره ببرند ، با سرعت های مختلفی به اینترنت دسترسی داشته باشند ، یا سیستم صوتی و تصویری مناسبی در سیستم شان نصب نشده باشد، توجه به این موارد در طراحی سایت بسیار مهم است و باید تمامی فاکتور های فوق الذکر را در آن مد نظر قرار داد و به همین دلیل باید اهداف بازدید کنندگان تان را تعیین نمائید.

درباره افرادی که جذب سایت خواهند شد یا افرادی که بطور اتفاقی به آن علاقه مند می شوند و همچنین نوع سیستم کامپیوتری آنها فکر کنید . اینکه از چه سیستم عاملی اســتفاده می کننــــــد ؟ ( ویندوز ، مکینتاش، لینوکس یا ....) سرعت ارتباطی آنها در اینترنت چقدر است ؟ چه نوع مرورگری دارند یا حتی ابعاد مانیتور آنها چیست و از چه بزرگنمائی در تنظیم کارت گرافیک شان استفاده می کنند ؟

آیا سایت شما در یک شبکه اینترانت داخلی مورد استفاده قرار می گیرد که تماس کاربران از سیستم مرورگر مشابهی استفاده می کنند. تمامی این فاکتورها برای مشاهده صفحات وب شما مفید و توجه به آنها حائز اهمیت است.

● ایجاد سایتهای سازگار با مرورگرها

هنگامیکه سایت را ایجاد می کنید باید از انواع مرورگرها که به طور معمول بازدید کنندگان از آن استفاده می کنند اطلاع و آگاهی داشته باشید. حتی اگر تنها مرورگرهای IE یاNS بعنوان هدف و مقصد شما است، کدامیک بوسیله اکثریت کاربران استفاده می شود و اینکه آیا کسی از نسخه های قدیمی تر این مرورگرها استفاده می کند یا خیر؟

اگر سایت تان در وب قرار دارد ممکن است بزودی و در آینده نزدیک از طریق مرورگرهای جدیدی مورد بازدید قرار گیرد یا حتی بوسیله مرورگرهای قدیمی یا متنی همانند مرورگرlynx .

در بیشتر شرایط، برای سایت های وبی که بعنوان یک محل عمومی طراحی شده اند، قابل مشاهده بودن سایت در اغلب مرورگرها یک هدف بسیار مناسب است. هر چند ایجاد چنین سازگاری بسیار مشکل و پیچیده است ولی شما می توانید یک یا دو مرورگر را بعنوان مرورگر کاری خود انتخاب کرده و سایت را برای آن دو مرورگر طراحی کنید. سپس سعی کنید تا سایت تکمیل شده را با دیگر مرورگرها نیز مشاهده کنید تا مفاهیم ناهماهنگ در سایت را یافته و حتی الامکان از بکار بردن آنها اجتناب کنید.

همچنین می توانید پیغامهایی را برای چند تن از دوستانتان ارسال کرده و از آنها درخواست کنید تا از سایت شما بازدید کنند و نتیجه آن را به شما اعلام نمایند . این امر روش مناسبی برای بازخورد از یکسری بازدید کنندگان می باشد.

تمام مرورگرها نمی توانند جاوا اسکریپت ها را اجرا کنند . برای مثال یک صفحه متنی که از هیچ کارکتر خاصی استفاده نمی کند بطور قطع در تمامی مرورگرها قابل مشاهده است. اما چنین صفحاتی بالطبع جاذبه کمتری خواهد داشت، همانند طرح بندی ، گرافیک ها یا آثار فعل و انفعال.

در طراحی سایت بهتر است سعی خود را برآن بگذارید که بین طراحی افکت ها و حداقل توانایی مرورگرها برابری برقرار کنید. یک روش مفید نیز ایجاد چندین نسخه از صفحات مهم همانند صفحه اصلی سایت است که هریک با مرورگر خاصی عمل می کنند. برای مثال از آنجا که فریم ها یکی از عناصری هستند که برخی مرورگرها آنها را نشان نمی دهند، می توانید از یک صفحه هم نسخه ای دارای فریم و هم نسخه ای بدون فریم را ایجاد کنید سپس در صفحه وب عملکردی را قرار دهید که بطور اتوماتیک بازدید کنندگان عادی را به صفحه دارای فریم و سایر بازدید کنندگان را که قادر به مشاهده فریم نیستند را به صفحه مطابق با نسخه بدون فریم مرورگر ارجاع دهد.

● سازماندهی ساختار سایت

سازماندهی دقیق سایت زمان عمل را برای شما حفظ می کند. اگر اسنادتان را بدون فکر در خصوص طبقه بندی پوشه هایتان قرار دهید ، احتمالاً در پایان با یک پوشه بزرگ نامرتب پر از فایل مواجه خواهید شد یا با فایلهای پراکنده در پوشه هایی با نام های مشابه.

روش معمول ایجاد یک پوشه در هارد دیسک است که تمامی فایلها و پوشه های مربوط به سایت را در خود جای داده (پوشه سایت محلی) و ویرایش یا ایجاد اسناد جدید در داخل آن پوشه می باشد.

در مرحله بعد و هنگامیکه آماده انتشار سایت شده اید نیز فایلها را به یک سرور کپی خواهید کرد تا به عموم افراد اجازه مشاهده آن را بدهید.

دراین روش می توانید تغییرات سایت محلی را قبل از دسترس قرار دادن عموم آزمایش کرده و سپس هنگامیکه کلیه مراحل را به پایان رسانید ، فایلهای محلی را به سرور منتقل کرده وتمام سایت عمومی را در یک زمان بروزآوری کنید.

● طبقه بندی و خرد کردن سایت در داخل گروهها و دسته ها

سعی کنید تا صفحات مرتبط را دریک پوشه قرار دهید . برای مثال اطلاعات رسمی شرکت را دریک پوشه و تصاویر و عناصر وابسته را در پوشه دیگر قرار دهید . و در مواقع ضروری نیز از زیر پوشه ها استفاده کنید.

این نوع سازماندهی به شما کمک می کند تا به آسانی سایت را مدیریت کنید و در آن به جستجو بپردازید.

در این حالت می توانید با قرار دادن تمامی تصاویر در یک موقعیت مناسب عمل کنید بطوریکه پس از وارد کردن یک تصویر به داخل صفحه، بدانید که در کجا به آن دسترسی پیدا خواهید کرد.

می توانید پوشه ای با نام Assets را در سایت ایجاد کنید و تمامی آیتم ها و عناصر سایت را که html نیستند درآن پوشه ها ویا زیر پوشه ها ی آن قرار دهید.( همانند پوشه Images برای تصاویر، پوشه sounds برای فایلهای صوتی، پوشه Photos برای عکس ها و ....)

● ایجاد نمای طراحی

اگر قبل از اجرای عملی طرح بندی و صفحه بندی سایت اقدام به طرح ریزی کنید می توانید در زمان و وقت خود صرفه جویی نمایید . ساده ترین روش پیاده سازی طرح سایت مورد نظر بر روی کاغذ است. و یا در روش حرفه ای تر استفاده از برنامه ها یی همچون فری هند و یا فایرورکز می باشد.

داشتن هماهنگی و انسجام در طراحی و طرح بندی نیز حائز اهمیت است به عبارتی دیگر بازدید کنندگان و کاربران باید بتوانند بدون گیج شدن در سراسر سایت مفاهیم را بخوبی کلیک کنند و استفاده لازم را از برنامه ببرند و براحتی بدانند که در کجای سایت شما قرار دارند.

▪ طراحی الگوی مرور و جستجو

محیط دیگری که به طرح بندی شما نتیجه مطلوبی می دهد محیط مرور است . هنگام طراحی سایت به تجربه بازدید کنندگان سایت فکر کنید . یک بازدید کننده چگونه می تواند از صفحه ای به صفحه دیگر باز گردد. توانایی مرور و راهنمای موضوعی می تواند به آنها در یافتن موضوعات و مطالبی که به دنبال آن هستند کمک شایانی نمایند.

امکان مرور باید در سراسر سایت در دسترس قرار داشته باشد و سعی کنید تا یک نوار مرور را در قسمت بالایی تمامی صفحات تان حفظ کنید.

● طرح ریزی و گرد آوری متعلقات:

هر زمان که دریافتید طرح بندی و صفحه بندیتان چگونه باید باشد می توانید اقدام به جمع آوری و گرد آوری متعلقات مورد نیازتان کنید (عکس ها، تصاویر ، صداها، و متون ویا.....) و درسایت این متعلقات را به نحو سازماندهی کنید که به آسانی به آنها دسترسی داشته باشید.

با به کارگیری الگوها و عناصر کتابخانه ای به آسانی امکان استفاده مجدد از طرح های صفحه و عناصر صفحه وجود دارد و در واقع اعمال الگوها و عناصر کتابخانه ای موجود بسیار آسان تر از ایجاد صفحات جدید می باشد.

۱) الگوها یا Templates :

هنگامی که قصد ایجاد صفحاتی با طرح بندی یکسان دارید می توانید یک الگوی پایه ای را برای طرح ریزی ایجاد نمایید. و درصورتی که پس ازاتمام طراحی ها نیاز داشته باشید تا تغییری در تمامی صفحات ایجاد کنید کافی است تا به آسانی و فقط فایل الگوی اصلی را تغییر دهید تا تغییرات به تمامی صفحات اعمال شود.

البته ایجاد تغییرات در الگوها دارای محدودیتهایی نیز می باشد. الگوها بیشتر در محیطهای گروهی و چند کاربره مورد استفاده قرار می گیرند تا مطمئن شوید که هر شخصی از یک محیط صفحه و طرح بندی استفاده می کند. در خارج از محیط های گروهی بکارگیری آیتم های کتابخانه ای انعطاف پذیری بیشتری دارد.

۲) آیتم های کتابخانه ای یا Library Items :

اگر فکر می کنید که یک آیتم همچون یک فایل تصویری در صفحات زیادی از سایت شما مورد استفاده قرار می گیرد می توانید از آیتم های کتابخانه ای استفاده کنید .

مفهوم مورد نظرتان را یکبار طراحی کرده و سپس آن را بعنوان یک آیتم کتابخانه ای تعریف نمایید.

سپس اگر آن آیتم را بعدها تغییر دهید تمامی نسخه های مربوط به آن آیتم که در سایت مورد استفاده قرار گرفته اند بروز آوری می شوند.