پديده نوين فناوري اطلاعات وارتباطات و تاثيراتي كه بر جنبه هاي گوناگون حيات بشري بر جاي گذاشته منجر به ظهور تحولات جديد و بنيادي در روابط و مناسبات جوامع بشري شده است. اين پديده با سرعتي چشمگير ، خواسته هاي بشر را تحت تاثير قرار داده و نياز هاي جديدي را بوجود آورده است . توسعه روزافزون ابزار هاي مبتني بر اين فناوري ها و سرعت فراوان همسان سازي آن با نيازمندي هاي انسان ، موجب شده تا عصر جديدي تحت عنوان ((عصر اطلاعات)) در زندگي انسان ها پديد آيد . دراين ميان، پيشرفت روزافزون فناوريهاي مخابراتي وبسترسازي مناسب براي انتقال سريع اطلاعات از يك سو و وابستگي شديد تمام مناسبات اجتماعي از ديگر سو، دوران نويني را در عرصه ي حيات بشري پديد آورده كه از آن به عنوان ((جامعه ي اطلاعاتي)) ياد مي شود.
و امروزه يكي از نمودهاي اين پيشرفت فن آوري اطلاعات وارتباطات كه ما شاهد تاثيرگذاري آن برجوانب زندگي هستيم تجارت الكترونيكي (E-COMMERCE ) است و با توجه به نقش بسيار مهم تجارت الكترونيكی در ايجاد اقتصاد دانش محور آن را مي توان مهم ترين زمينه براي ورود به اقتصاد مجازي خواند.
تجارت الكترونيكى (E-commerce) و كسب و كار الكترونيكى (E-business) مفاهيمى هستند كه در دنياى امروز كاربرد بسيارى پيدا كرده اند.
كشور آمريكا به دليل استفاده فراگير از اينترنت با امكانات كامپيوتر شخصى (PC) در زمينه تجارت و كسب و كار الكترونيك پيشتاز بوده است و در حال حاضر بسيارى از توليدكنندگان و ارائه كنندگان كالا و خدمات، محصولات خود را در اين كشور از طريق اينترنت در اختيار مصرف كنندگان قرار مى دهند. همچنين با استفاده از قوانين حمايتى و شيوه هاى استاندارد الكترونيكى، امكان ارتباط قانونمند بين حيطه هاى كاربردى مختلف مثل بانك ها، تامين كنندگان، توليدكنندگان، بيمه و... از طريق اينترنت و شبكه هاى ارزش افزوده فراهم است.
طبق آمارهاي اعلام شده گردش پول در سال 2002 در E-commerce به رقم 2600 ميليارد دلار رسيد و هم اكنون 82 درصد از كل تجارت آمريكا از طريق اينتر نت و به صورت مجازي انجام مي شود و انتظار مي رود اين رشد به جائي برسد كه پايه هاي اقتصاد سنتي مبني برحضور فيزيكي حذف و به جاي آن تجارت الكترونيكي به طور گسترده اي تمام بازارهاي عرضه و تقاضا را در دست بگيرد .
يكي از مهم ترين ره آوردهاي تجارت الكترونيك home business مي باشد كه بسياري ازمردمان كشورهاي پيشرفته از آن جهت كسب درآمد استفاده مي كنند. و ايجاد آن مي تواند اثرات بسيار مثبتي برجاي گذاشته و براي ميليونها نفر بصورت پاره وقت وتمام وقت در خانه هايشان ايجاد فرصت شغلي كند. online Trading شاخه اي از تجارت الكترونيك مي باشد كه توسط آن مي توان وارد معاملات online ارز ( يورو , پوند, ...) و فلزات گرانبها ( طلا, نقره... ) و كالاهاي استراتژيك ( نفت..., ) و غیره گردید . البته معاملات online Trading خود به دو شكل انجام مي پذيرد :
تحويل فيزيكي كالا كه همان معاملات عرف بازار مي باشد و ديگري بصورت غير فيزيكي است كه بيشترين حجم معاملات را در بر مي گيرد .
در بازارهاي سرمايه گذاري بخشي وجود دارد بنام securities و آن نيز شامل قسمتي است بنام Derivatives كه اكثر معاملات online در آن صورت مي گيرد.در واقع Derivatives به بازارهایي گفته مي شود كه در آن كالائي جابجا نمي شود بلكه ارزش آن كالا جابجا مي گردد.
به عنوان مثال نفت خام به دو صورت خريد و فروش مي شود يكي به صورت Physically Delivery وديگري به صورت Derivatives كه حجم معاملات نفت در اين بازار حدود ده برابر توليد نفت دنيا است.
اصولا در اين بازار معاملات بر سه قسم است spot لحظه اي ( نقدي ) و futures وoptions كه معاملات مرسوم فروش كالا براي آينده از اين نوع مي باشد و از آن جمله مي توان به فروش فيزيكي نفت خام اشاره كرد.
تجارت الکترونیکی معمولاً در سه نوع زیر انجام می شود :
«B2B»:
معامله مابین دوكمپانی را «B2B» مینامند. دو شركت بهوسیله ارتباط «online» با یكدیگر در ارتباط قرار میگیرند. بدون اینكه نیازی به ارتباط حضوری با یكدیگر داشته باشند. این نوع تجارت یعنی نوع مجازی به سود دو طرف معامله خواهد بود، زیرا در هزینههایی كه دو طرف برای ایجاد ارتباط لازم دارند از جمله پرسنل و هزینههای مسافرت... صرفهجویی قابل ملاحظهای میشود.
از دیگر مزایای تجارت الكترونیكی مقایسه قیمتها است كه این مهم به راحتی بهوسیله اینترنت انجام میشود.
در كشورهای صنعتی تجارت الكترونیكی از محبوبیتی خاص برخوردار است طبق آماری كه بانك سرمایهگذاری «Goldman Sachs» در اختیار عموم قرار داده است تجارت الكترونیكی فقط در اروپا در سال 1999 دادوستدی به مبلغ 8/111 میلیارد یورو و در سال 2000 در سطح جهان به رقمی معادل 5/1 بیلیون دلار رسیده است.
مبلغ مربوط به سال 2004 را كمپانی پژوهش بازار «Forrester Research» فقط برای قاره اروپا رقم نجومی 6/1 بیلیون دلار حدس میزند. تجارت الكترونیكی به روش «B2B» میتواند آغازگر یك انقلاب در تجارت بینالمللی باشد. زیرا كه با این روش تمام شركتهای دنیا بهطوری كه همگی از شانس برابری برخوردار خواهند بود، میتوانند حضوری فعال در سطح بینالمللی داشته باشند.
در این نوع از معامله امضاهایی كه پای قراردادها میآیند بهصورت الكترونیكی خواهد بود و شرط مهم در این نوع تجارت اطمینان كامل طرفین از یكدیگر و ارتباط امن اینترنتی است
«B2C»:
تجارت یك كمپانی با مصرفكننده نهایی را B2C مینامند.
امروزه این روش در كشورهای صنعتی بهطور گسترده انجام میشود. مشتری جنس مورد نیاز و علاقه خود را در سایت كمپانی مورد نظر مشاهده میكنند بدون اینكه نیازی باشد خصوصاً جنس مورد نظر را بهطور حقیقی در نمایندگیهای شركت و یا فروشگاههای شركت ببینند. او میتواند تمام اطلاعات لازم در مورد جنس دلخواهش را online مشاهده كند، و در صورت لزوم با دیگر كمپانیها از نظر قیمت مقایسه كند.
طبق نظرسنجیهایی كه انجام شده بیشتر افراد ترجیح میدهند «on line» خرید كنند. كمپانیهایی از این دست كه بهطور مثال میتوان از كمپانی «آمازون» و «اتو» (Otto) نام برد فروش بسیار خوبی در قسمت «online» دارند. در دنیای امروزی ما كه زمان از ارزش بسیار بالایی برخوردار است. اینترنت چارهگشا خواهد بود آماری كه در این بخش یعنی «B2C» در دست است فروشی معادل 43 میلیارد دلار را در سال 2003 نشان میدهد. كه این رقم طبق نظر كارشناسان روزبهروز رو به افزایش خواهد بود در اینجا هم اعتماد و اطمینان مابین خریدار و فروشنده نقش بسیار مهمی را بازی میكنند.
«B2G»:
روشی كه دولتها برای انجام دادن مسوولیتهای خود به كمك اینترنت انجام میدهند «B2G» و یا «B2A» نام دارد.
در بسیاری از كشورهای پیشرفته از این روش برای معاملات دولتی و همچنین برای ارتباط مردم با دولتشان استفاده میكنند.
بهطور مثال بهعنوان یك تاجر باید مالیاتهای مختلفی را به دولت بپردازید. از طریق اینترنت شما میتوانید تمام مسایل مالیاتی خود را با اداره مالیات حل و فصل كنید و مالیات خود را از این طریق بپردازید.
استفاده از اينترنت، با امكانات كامپيوترهاى شخصى سبب شده است بسيارى از فعاليت ها و مبادلات تجارى بدون نياز به حضور فيزيكى طرفين در يك مكان قابل انجام باشد، اما با اين حال حمل ونقل كامپيوتر شخصى نيز هميشه و در همه حال ميسر نيست، ضمن اينكه در بسيارى از كاربردها، تهيه يك كامپيوتر شخصى و خط ارتباطى با اينترنت شايد مقرون به صرفه نباشد. بنابراين نياز به يك شيوه ارتباطى ديگر با هزينه كمتر كه به راحتى قابل حمل بوده و هميشه همراه استفاده كننده باشد احساس مى شود.
بر همين اساس و با توجه به استفاده روزافزون از تلفن همراه در دنيا و به خصوص در اروپا شكل جديدى از تجارت الكترونيكى در حال طراحى و پياده سازى است.
< قبلی | بعدی > |
---|